Κορωνοϊός: Ψυχολογικές συνέπειες & στρατηγικές αντιμετώπισης
Η αβεβαιότητα και οι αντιφατικές πληροφορίες, που προκύπτουν σε μία πανδημία, όπως αυτή του SARS-COV2, γνωστού ως Κορωνοϊού, ενδέχεται να προκαλέσουν ακραίες σπασμωδικές αντιδράσεις, απειλή της κοινωνικής συνοχής και επιβάρυνση των ψυχικά ευάλωτων.
Η επιβεβλημένη απομόνωση στο σπίτι, η απομάκρυνση από αγαπημένα πρόσωπα, η αποφυγή των κοινωνικών επαφών, η απώλεια της ελευθερίας, η τακτική τήρηση μέτρων υγιεινής και αυτοπροστασίας, λόγω της εξάπλωσης του ιού, η πλήξη και η αβεβαιότητα για την εξέλιξη της νόσου έχουν αναπόφευκτες συνέπειες στην ψυχολογική κατάσταση της πλειοψηφίας του πληθυσμού. Σε μία τέτοια κρίσιμη κατάσταση δύναται να αναπτυχθούν συναισθηματικά και συμπεριφορικά συμπτώματα όπως:
- Φοβικές και αγχώδεις εκδηλώσεις
- Δυσκολίες στη διαχείριση του στίγματος σε περίπτωση νόσου
- Ψυχολογική απόσυρση
- Αίσθημα πανικού
- Αμυντική στάση
- Έξαρση καταναγκασμών (π.χ. υπερβολικό πλύσιμο χεριών)
Επιπρόσθετα, ευερεθιστότητα και επιθετικότητα, δικομανία, αυτοκτονικοί ιδεασμοί και απόπειρες έχουν κατά καιρούς ακολουθήσει προηγούμενες καραντίνες σε ξεσπάσματα επιδημιών. Οι αορίστου χρόνου καραντίνες είναι πιθανότερο να έχουν περισσότερες αρνητικές παρενέργειες, γι′ αυτό και σύμφωνα με τους επιστήμονες, πρέπει να περιορίζονται στο συντομότερο δυνατό χρονικό διάστημα και το κοινό να έχει από τις αρμόδιες αρχές μια σαφή εξήγηση για τα μέτρα.
Εν μέσω πανδημίας Κορωνοϊού, τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης και αποφυγής των κοινωνικών επαφών είναι αναπόφευκτα και αναγκαία και δυνητικά σωτήρια για τη ζωή μας, αλλά και τις ζωές των συνανθρώπων μας. Αποτελεί ατομική ευθύνη του καθενός να τα τηρήσει και να αναστείλει προσωρινά τις ανάγκες του για κοινωνικοποίηση και διασκέδαση. Η αυτο-απομόνωση αποτελεί έμπρακτη απόδειξη ενδιαφέροντος για τους άλλους και όχι μόνο αυτο-προστασία. Η αναζήτηση και τήρηση των οδηγιών από αξιόπιστες πηγές (ιατροί, νοσηλευτές, ειδικοί ψυχικής υγείας) βοηθούν σημαντικά και μειώνουν την αβεβαιότητα.
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί πως όσες ευκαιρίες μπορεί να μας στερήσει μία τέτοια κατάσταση, όπως η επιβεβλημένη παραμονή στο σπίτι, άλλες τόσες μπορεί και να μας προσφέρει. Η ξεκούραση, η αυτοφροντίδα, η ενδυνάμωση και εμβάθυνση του οικογενειακών και φιλικών σχέσεων είναι μόνο μερικές από αυτές.
Μένουμε λοιπόν σπίτι και περνάμε ποιοτικό χρόνο με την οικογένειά μας, επικοινωνούμε τηλεφωνικά και διαδικτυακά με φίλους και συγγενείς, ακούμε την αγαπημένη μας μουσική, διαβάζουμε βιβλία, παρακολουθούμε τηλεοπτικά προγράμματα της αρεσκείας μας και αναπληρώνουμε τον χαμένο χρόνο, ενσωματώνοντας στην καθημερινότητά μας ότι μας γεμίζει με αισιοδοξία και ηρεμία!
Το Επιστημονικό Προσωπικό της ΦΕΨΥ